Door: Corine Lepoutre
Een hooggevoelig persoon is ontvankelijk,
staat open en is vatbaar voor indrukken. Een HSP (Highly Sensitive
Person) is gevoelig voor invloeden van buiten, voor emoties, wensen
en het oordeel van anderen.
Tegelijk is daar het verlangen naar liefde en gezien worden. Deze
eigenschappen maken de HSP ontvankelijk voor een relatie met een
narcistisch persoon.
Veel mensen die in een relatie met een narcist belanden zijn
sensitief of hooggevoelig. Ze zijn vaak ook perfectionistisch en
stellen hoge eisen aan zichzelf. Ze willen het graag 'goed doen'.
Daarnaast zijn hoogsensitieve mensen veel met anderen bezig, ze
kunnen zich inleven en zijn empathisch. Wanneer je ontvankelijk
bent voor invloeden buiten jezelf loop je het gevaar misbruikt te
worden vanuit naïviteit, verlangen of een teveel aan
vertrouwen.
Bij hooggevoelige mensen zijn de sensoren naar buiten gericht, ze
pikken heel veel op van hun omgeving. Via alle zintuigen komen
geluiden en kleuren, reuk en smaak sterk binnen. Maar ook emoties
en stemmingen van anderen worden haarfijn aangevoeld.
Onveilige situaties
Hoogsensitieve mensen hebben een gevoelig zenuwstelsel en hebben al op heel jonge leeftijd voelsprieten ontwikkeld voor wat er gebeurt in hun omgeving. Misschien is de HSP gekwetst als kind of voelde zich onveilig waardoor de sensor altijd aan staat. Misschien was de thuissituatie moeilijk, was er weinig aandacht of echte interesse voor de HSP als kind, of misschien werd er gepest op school. Misschien vond er een traumatische gebeurtenis plaats, maar er is hoe dan ook reden om alert te zijn en alles in de gaten te houden. Tegelijkertijd hunkeren hooggevoelige mensen naar bescherming. Naar iemand die aardig is, naar begrip en zorg. Het zich voegen naar anderen, wat al jong is aangeleerd, vloeit hieruit voort als een hunkering naar 'liefde' en een manier om het bestaansrecht af te dwingen.
De ontmoeting met de narcist
Een narcist weet zich bij de eerste kennismaking goed te presenteren. In eerste instantie is de narcist charmant, belangstellend, geeft aandacht en is attent. De HSP krijgt het idee dat het contact veilig is, dat er begrip is en dat er gedeelde interesses zijn. Het lijkt er dan ook op dat dit de juiste persoon is om een relatie mee te beginnen. Later blijkt dit een illusie. Want de narcist gebruikt mensen voor eigen gewin en zoekt bij voorkeur empathisch gezelschap, iemand die veel te geven heeft en zich kan inleven. Een HSP bezit deze eigenschappen. De narcist ruikt als het ware dat deze ontmoeting kan leiden tot substantiële aandacht en bewondering. De 'prooi' kan worden verorberd.
Destructieve dynamiek
Narcisten kunnen meesterlijk 'doen alsof' en mensen aan zich
binden. Ze isoleren je, ze bespelen je, ze maken je verslaafd. Je
kan het vergelijken met roken, de fabrikant voegt een stofje toe en
voor je het weet heb je steeds een sigaret nodig. De narcist kent
jou door en door en weet precies wat te doen om jou een goed gevoel
te geven, je gezien te voelen en je blij te maken.
Je wordt keer op keer verraden door de narcist, maar wilt graag
geloven dat het goed komt, of dat het niet zo is bedoeld. Het is
een gevecht van aantrekken en afstoten. In je kwetsbaarheid ben je
afhankelijk geworden van de goedkeuring van de narcist. Je raakt
jezelf kwijt in een destructieve dynamiek. Een relatie met een
narcist is schadelijk voor je hele systeem, voor lichaam en geest.
Maar het kan lang duren voordat je dit ontdekt en inziet dat de
prijs (te) hoog is.
Own your shit
De pijn die een narcist je berokkent kan zo hartverscheurend
zijn, dat je zonder pardon wordt teruggeworpen op jezelf. Als de
waarheid tot je doordringt is het tijd om honderd procent
verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen leven. Waar je altijd
ontvankelijk was voor de verhalen van de narcist is het nu van het
grootste belang ontvankelijk te zijn voor jezelf. Niet voor de 'ik'
die automatisch reageert op situaties, maar ontvankelijk voor de
diepe altijd aanwezige 'ik' die is bedolven onder pijn, weerstand
en afweer.
'Own your shit' wordt dit ook wel genoemd. Tijd voor zelfonderzoek,
voor Atma-vichara, zoals dat in het Sanskriet heet en wat
uiteindelijk elke yogi aan zichzelf verplicht is.
Wanneer je ernstig bent beschadigd word je ontvankelijk voor je
diepe zelf. De aanleiding kan een destructieve relatie of een
traumatische gebeurtenis zijn, maar ook lichamelijk lijden of
geestelijke mishandeling. Wat het ook is, moeilijkheden wijzen je
de weg naar zelfreflectie.
Wakker worden
Als je lang in de ban bent geweest van een narcist en je wordt
wakker, pak dan die kans om je te focussen op je eigen leven. Daar
hoort bij dat je minder afhankelijk wordt van de mening van
anderen. Neem de tijd om jezelf te sterken, om je steeds meer te
vullen met jezelf en het onderscheid te leren tussen wat jou dient
en wat jou belemmert. Door je aandacht te richten op wat voor jou
wezenlijk is kan je de buitenwereld laten voor wat hij is. Je bent
dan minder last van indrukken en als er indrukken binnenkomen kan
je ze makkelijker filteren.
Leren vertrouwen op jezelf en je grenzen aangeven is de beste
remedie om niet langer ontvankelijk te zijn voor narcistische
invloeden en destructieve relaties.
Wie ontvankelijk is voor zichzelf vindt de eigen kern. daar waar
het stil is en het licht schijnt van de eigen wijsheid.
