Door: Corine Lepoutre
'You teach the best what you need to learn the most' is een quote die voor de meeste therapeuten, trainers en coaches opgaat. Voor mij is dat ook het geval. Dagelijks groeien, leren en bewust zijn. Zodra je meegenomen wordt door de mind, eruit stappen en vanuit bewustzijn de situatie opnieuw benaderen. Het leven is vallen en opstaan, erbij blijven, in je eigen leven aanwezig zijn tot je steeds meer gelijkmoedigheid toepast.
Afgelopen zomer mocht ik weer enkele retraites begeleiden in
mijn woonboerderij in de Duitse Eifel. Regelmatig komen er mensen
naar deze plek om van een burnout te herstellen of om tot rust te
komen en tijd voor zichzelf te nemen.
Het is het mooiste werk dat er is, tijdens een individuele retraite
met iemand werken aan bewustwording, de diepte ingaan, herbronnen.
En altijd leer ik zelf weer bij, vallen er kwartjes. Zo herinnerde
ik mij dat het oefenen van gelijkmoedigheid behulpzaam kan zijn bij
gevoeligheid voor prikkels.
Technieken toepassen
Er zijn nogal wat technieken om het leven lichter en
overzichtelijker te maken.
Bij mindfulness is de leidraad dat we gericht, zonder oordeel,
aandacht geven aan het hier en nu. Onlangs kwam ik een artikel
tegen van Shinzen Young, een Amerikaanse meditatieleraar en
voormalig monnik uit de Shingon traditie in Japan, die hier op
doorborduurt.
Veel mensen die ik mag helpen zijn hooggevoelig (HSP) of hebben
'last' van AD(H)D en in beide gevallen is er gevoeligheid voor
prikkels. Een automatische reactie kan ervoor zorgen dat de prikkel
je helemaal uit je doen haalt. De prikkel overheerst en overvalt
je, haalt je uit de concentratie en er ontstaat ergernis, je
blokkeert of raakt in de war. Het liefst zou je willen dat de
prikkel er niet was. Maar dat maakt het alleen maar erger.
'Just note gone'
De techniek die Young aanbeveelt heet 'Just note gone': Merk het verdwijnen op. Iets kleins dat stopt, het opmerken van 'weg' zorgt naast een gevoel van opluchting ook voor andere positieve effecten. Het opmerken van de momenten dat er iets verdwijnt kan een diep gevoel van rust creëren. Visuele, auditieve of somatische rust lijkt zich in het bewustzijn voort te planten wanneer je merkt dat er iets 'weg' is. Het moment van ophouden creëert absolute rust - als een stil punt in de tollende wereld.
Gelijkmoedigheid sluit niets buiten
Iets wat weggaat is ook gekomen. De zich manifesterende prikkel komt binnen. In de vorm van geluid, beeld, een gedachte of een lichamelijke sensatie. Het is nu de kunst om volmondig 'Ja' te zeggen tegen de prikkel. Des te gelijkmoediger je bent bij dat wat komt des te makkelijker is het om op te merken wat gaat. Des te meer je het 'weg' opmerkt, des te gelijkmoediger ben je bij het opmerken van dat wat komt. Deze 'loop' helpt je om te oefenen zodat het leerproces exponentieel versnelt.
Alles komt en gaat
Niet alleen in je eigen leven op kleiner of groter niveau maar
ook wereldwijd verandert alles voortdurend. Alles is in beweging.
En temidden daarvan ben jij een punt, een observatiepost. Door te
beschouwen, een helikopterview te ontwikkelen, besef je dat je als
toeschouwer een krachtige rol kunt vervullen. Dat is het hogere
bewustzijn, ook wel gewaarzijn genoemd. Het pad van
gelijkmoedigheid is observeren zonder te reageren.
Je kan oefenen door in plaats van naar het opkomen van prikkels je
aandacht te verleggen naar het verdwijnen van prikkels. Want iedere
prikkel gaat op enig moment voorbij. Je zou de automatische
gewoonte om de aandacht naar 'wat komt' kunnen verleggen naar 'dat
wat gaat'. De aandacht als het ware omkeren. Op die manier ontstaat
er steeds opnieuw opluchting; steeds een (klein) positief
gevoel.
De hartkwaliteiten
Als je dan ook nog bedenkt dat gelijkmoedigheid onderdeel is van
de vier hartkwaliteiten binnen het Boeddhisme (Brahmavihara -
liefdevolle vriendelijkheid, compassie, medevreugde en
gelijkmoedigheid), dan moge duidelijk zijn dat het oefenen van
gelijkmoedigheid vruchten afwerpt. Het hart is in staat om alles
met liefde te omarmen, met liefde te ondersteunen. Het hart weet.
Het hart mag spreken, luider dan de mind. Het hart observeert. Het
hart weet eerder wat er komt dan de mind. Het hart is een
onuitputtelijke bron van wijsheid.
Ik neem mij voor om deze herfst meer gelijkmoedigheid te oefenen en
meer te leven vanuit het hart. Doe je mee?
